Η ναυτιλία αποτελεί σημαντικό μοχλό οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης σε παγκόσμια κλίμακα. Οι λιμένες αποτελούν ζωτικούς κρίκους στην αλυσίδα των θαλάσσιων μεταφορών επηρεάζοντας καθοριστικά την ποιότητά τους. Η βασική λειτουργία των λιμένων περιλαμβάνει τις διαδοχικές διαδικασίες είσπλου σκαφών, επιλογής θέσης πρόσδεσης, φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων, από/επιβίβασης επιβατών και απόπλου. Πρόσφατες καταγραφές αύξησης του πλήθους και κόστους των ναυτικών ατυχημάτων αποδεικνύουν ότι 60% αυτών οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα. Η πλειοψηφία τους θα μπορούσε να αποφευχθεί αν υπήρχαν τα κατάλληλα μέσα υποστήριξης της ναυσιπλοΐας. Έκθεση του Βρετανικού Υπουργείου Μεταφορών αναφέρει ότι πρόσφατα διαπιστώθηκε κατά μέσο όρο αύξηση ατυχημάτων, 45% των οποίων συνέβησαν στις θέσεις πρόσδεσης, 40% κατά τη διαδρομή στα ύδατα του λιμένα και το 34% αυτών οφείλεται σε αδόκιμη πλοήγηση του σκάφους.
Η παρούσα πρόταση έχει ως αντικείμενο τη διερεύνηση της επίδρασης των θαλάσσιων συνθηκών στις διαδικασίες είσπλου, επιλογής θέσης, απόπλου σκαφών και την ανάπτυξη προγνωστικού εργαλείου υποστήριξης των σχετικών αποφάσεων από πλευράς λιμένα και πλοίου. Οι κύριοι στόχοι του έργου είναι η αύξηση της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, η βελτιστοποίηση της διαδικασίας επιλογής κατάλληλων θέσεων πρόσδεσης σκαφών και η ποιοτική αναβάθμιση λιμενικών υπηρεσιών και απόδοσης των λιμένων.
Το βασικό εργαλείο υποστήριξης αποφάσεων θα αναπτυχθεί σε μορφή πακέτου προγραμμάτων Η/Υ, τα οποία θα παρέχουν αξιόπιστη εικόνα τριήμερης πρόγνωσης ανά 3 ώρες για τις εξής παραμέτρους:
– ένταση/διεύθυνση ανέμου και ατμοσφαιρική πίεση στη στάθμη της θάλασσας
– ένταση/διεύθυνση θαλασσίων ρευμάτων
– μέση στάθμη θάλασσας
– ύψος, περίοδος και κύρια διεύθυνση αποθάλασσας
– χαρακτηριστικό ύψος, μέση περίοδος και κύρια διεύθυνση βραχέων ανεμογενών κυματισμών
– χαρακτηριστικά στάσιμων κυμάτων.
Το πεδίο εφαρμογής θα καλύπτει λιμενολεκάνες, διαύλους ναυσιπλοΐας, συνήθεις ή πιστοποιημένες διαδρομές σκαφών εξωτερικά των λιμένων, σε αποστάσεις της τάξεως του ναυτικού μιλίου. Η διαδικασία πιστοποίησης των διαδρομών της ESA περιλαμβάνει ανάμεσα στα απαραίτητα δεδομένα τις «συνθήκες λειτουργίας», όπως καιρικές συνθήκες, στάθμες παλίρροιας, θαλάσσιο ρεύμα & κατάσταση θαλάσσης. Συνεκδοχικά προκύπτει η σπουδαιότητα υλοποίησης της παρούσας πρότασης για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας σε λιμένες, γεγονός που επισημαίνεται και στη στρατηγική e-Navigation του IMO, η οποία στοχεύει μέσω ψηφιακής ανάλυσης και διάθεσης δεδομένων στη μείωση των αρνητικών επιδράσεων του απρόβλεπτου ανθρώπινου παράγοντα στη ναυσιπλοΐα και συνεπώς στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και ασφάλειας των θαλασσίων μεταφορών.
Το προς ανάπτυξη εργαλείο θα βασίζεται σε αξιόπιστους συζευγμένους αριθμητικούς επιλύτες της υδροδυναμικής κυκλοφορίας και της κυματικής μετάδοσης σε υπολογιστικά πεδία υψηλής χωρικής ανάλυσης και θα τροφοδοτείται με δεδομένα από έγκυρα πλανητικά μοντέλα θαλάσσιων και μετεωρολογικών προγνώσεων. Θα υποστηρίζει τις επαγγελματικές ανάγκες κυβερνητών, πλοηγών, υπηρεσιών ρυμούλκησης, έτσι ώστε ο είσπλους, οι ελιγμοί πρόσδεσης και ο απόπλους των σκαφών να επιτελούνται με ασφάλεια, ταχύτητα και μειωμένη αβεβαιότητα. Θα επιτρέπει επίσης την αξιολόγηση των διαθέσιμων θέσεων.
Υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ και συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικούς πόρους μέσω του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΚΑvEK) (κωδικός έργου: Τ1ΕΔΚ-05111)
Η ναυτιλία αποτελεί σημαντικό μοχλό οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης σε παγκόσμια κλίμακα. Οι λιμένες αποτελούν ζωτικούς κρίκους στην αλυσίδα των θαλάσσιων μεταφορών επηρεάζοντας καθοριστικά την ποιότητά τους. Η βασική λειτουργία των λιμένων περιλαμβάνει τις διαδοχικές διαδικασίες είσπλου σκαφών, επιλογής θέσης πρόσδεσης, φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων, από/επιβίβασης επιβατών και απόπλου. Πρόσφατες καταγραφές αύξησης του πλήθους και κόστους των ναυτικών ατυχημάτων αποδεικνύουν ότι 60% αυτών οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα. Η πλειοψηφία τους θα μπορούσε να αποφευχθεί αν υπήρχαν τα κατάλληλα μέσα υποστήριξης της ναυσιπλοΐας. Έκθεση του Βρετανικού Υπουργείου Μεταφορών αναφέρει ότι πρόσφατα διαπιστώθηκε κατά μέσο όρο αύξηση ατυχημάτων, 45% των οποίων συνέβησαν στις θέσεις πρόσδεσης, 40% κατά τη διαδρομή στα ύδατα του λιμένα και το 34% αυτών οφείλεται σε αδόκιμη πλοήγηση του σκάφους.